Iedereen die begint met het brouwen van bier maakt ongetwijfeld mee dat er deeltjes meekomen in het gistvat. In principe niet erg, maar het bier kan hierdoor wat troebel worden. Je kan dit deels voorkomen door te whirlpoolen.
Het brouwen van helder bier werkt door het hele proces door. Je kunt allemaal trucs uitvoeren om bier bij het vergisten helder te krijgen. Maar ook bij de warme kant kun je maatregelen nemen om troebelheid te voorkomen.
Dit kun je onder andere doen door te whirlpoolen. Maar wat is dat precies? Een whirlpool is niets meer dan een ‘draaikolk’ te maken, waardoor de vaste deeltjes (zoals eiwitten) neerslaan in het midden van de ketel.
Alles wat je wilt weten over whirlpoolen
Bij het whirlpoolen van het wort wordt een draaikolk gemaakt. Deze kolk heeft als eindpunt de bodem in het midden. Vaste deeltjes, zoals eiwitten, zullen bij een whirlpool neerslaan op de bodem van de ketel.
Je kunt een draaikolk maken door met de brouwspatel of een lepel kort te roeren. Zorg wel dat je stevig roert. Het doel is namelijk dat er een draaikolk ontstaat.
Sommige brouwketels hebben een whirlpoolstang of een extra ingang (aan de onderkant) waar het wort naartoe gepompt kan worden. Hierdoor krijg je een whirlpool. Het wort gaat dan (meestal rustig) draaien.
Bij het brouwen komen er allemaal kleine deeltjes in het wort. Mout en hop kunnen kleine deeltjes achterlaten. Daarnaast komen er ook eiwitten vrij bij het brouwen. Dit zijn allemaal factoren die het bier minder helder kunnen maken.
Als je het wort wilt overhevelen, dan kunnen al deze deeltjes ook zorgen dat het overhevelen wat minder goed gaat en dat er verstoppingen optreden.
Je kunt dit het beste doen als je klaar bent met koken en voordat je gaat koelen. Als je het handmatig doet dan kun je na direct na het koken de draaikolk maken, wacht een paar minuten en ga dan koelen. Je zou kunnen kiezen om een vaste tijd te wachten bijvoorbeeld 10 tot 15 minuten.
In mijn geval gebruik ik een brouwketel (arsegan easybrew) met een whirlpool arm. Dit is een stang die het water weer de ketel in pompt van onderuit, zodat het wort gaat draaien. De pomp kan geen temperaturen van boven de 80 graden van. Ik koel dus eerst het wort tot 80 graden en start dan de whirlpool.
Er zijn recepten die expliciet vermelden dat er hop toegevoegd moet worden tijdens de whirlpool. Dus dit is zeker mogelijk. Als je geen whirlpool kan uitvoeren, dan kun je de hop ook toevoegen bij de boil-off, dus na het koken..
2 reacties op “Whirlpoolen van het wort”
Hey Andy, ik lees je blog hierboven en zie dat je whirlpool aanzet tijdens het koelen.
Tot zover ben ik het met je eens, dat dit een mogelijkheid.
Maar wanneer je de koelspiraal eruit haalt, trek je de deeltjes weer weg uit het midden.
Hoelang laat je dan de whirlpool nog aan staan en laat je het bezinken?
Ik laat het koelspiraal gewoon in de ketel zitten, tot ik het wort overgeheveld hebt naar het gistvat.