De juiste condities voor de fermentatie van bier

Als je begint met het brouwen van bier, zijn er een aantal zaken waar je goed op moet letten. Een van die dingen is zorgen dat de condities voor de fermentatie zo optimaal mogelijk zijn. Maar hoe zorg je ervoor dat bijvoorbeeld de temperatuur goed mogelijk is?

De gist die je gaat gebruiken bij het brouwen van bier heeft een temperatuur range waarop deze het beste presteert. Is de temperatuur bijvoorbeeld te laag, dan heb je kans dat de gist inactief wordt. Is de temperatuur daarentegen te hoog dan heb je kans dat de gist ongewenste bijproducten zoals hoge alcoholen gaat produceren.

In principe wil je dus zoveel mogelijk controle hebben over de condities gedurende de fermentatie. Die controle houdt eigenlijk in dat je bij warme temperaturen een ondergistend bier kunt brouwen en tijdens de koude dagen een bovengistend bier. Okay, misschien is dat iets te kort door de bocht. Maar wat ik eigenlijk wil zeggen is dat je eigenlijk de temperatuur zo exact mogelijk wilt beheersen.

Waar zet je het vat dan neer?

Toen ik mijn eerste biertjes in de keuken brouwde, was ik nog niet zoveel bezig van de beste temperatuur voor de gist. Op de verpakking stond gewoon dat het tussen de 19 en 25 graden celcius mocht zijn. In de zomer betekende dat ik het vat in een verdiepte kelderkast zette en in de winter stond hetzelfde vat naast de verwarming.

Temperatuurschommelingen nam ik voor lief. Dus ook dat het in winter af en toe terugzakte naar een temperatuur van 17 graden celcius. Hier op participerende heb ik zelfs mijn eerste pils gebrouwen in de winter, gewoon in die verdiepte kelderkast. Ook al was de temperatuur daar in het meest lage geval zo rond de 12-15 graden.

De bieren die ik heb gebrouwen waren overigens gewoon prima. Het is destijds behelpen en verder eigenlijk een kwestie van een plek zoeken die het beste bij de gewenste fermentatie condities in de buurt komt. Dus moet het koeler zijn dan is een kelder(kast) of anders een kruipruimte geschikt. En bij warme temperaturen kan een verwarming helpen en anders kun je ervoor kiezen om het vat met een slaapzak in te pakken.

Seizoensgebonden brouwen

Je kunt er natuurlijk voor kiezen om de bieren zoveel mogelijk te laten aansluiten bij de seizoenen. Of in ieder geval te zorgen dat je bovengistende bieren in de warme periode brouwt en de ondergistende bieren in de koude periodes. Op deze manier heb je minder zorgen met temperatuurbeheersing.

Tijdens de warme periodes heb je namelijk over het algemeen wel de juist condities qua temperatuur voor de fermentatie. Rond deze tijd kun je dus lekker aan de slag met American Pale Ales en IPA’s. Beiden zijn prima bieren voor de zomer.

Maar hoe zit dat dan met een zware Stout of Quadrupel die erg smakelijk kan zijn in de winter? Deze worden overigens met ene bovengist gebrouwen, maar ook in de warme periode. De tijd tussen de warme zomermaanden en de koude wintermaanden wordt gebruikt om te rijpen.

Zelf de fermentatie condities beheersen

Je kunt jezelf aanpassen aan wat de periode van het jaar je biedt, maar je kunt natuurlijk zelf ook de controle nemen met een vergistingskast. Regel een oude koelkast en zorg voor een Inkbird en een warmtebron. Op deze manier kun je heel nauwkeurig de temperatuur van de fermentatie en daarmee dus de belangrijkste conditie beheersen.

De inkbird houd de temperatuur in de gaten. Als deze te warm wordt schakelt de koelkast in en wordt het te koud dan gaat de warmtebron aan het werk.

Het voordeel van deze oplossing is dat je elk bier kunt brouwen wanneer je maar wilt ongeacht de temperaturen die je wilt bereiken. Zo brouw je een pilsje in de zomer en een IPA in de winter.

Raak vooral niet in paniek

Als je echt een beginner bent met het brouwen moet je niet direct in paniek raken. Je kunt gewoon prima bieren brouwen ook al zijn de schommelingen in temperatuur niet erg optimaal. Je begint met een nieuwe hobby en je kunt misschien niet alles gelijk al in huis hebben.

Ik heb zelf gewoon twee jaar tijdens mijn brouwverleden geparticipeerd op de temperatuur buiten. De resultaten waren overigens gewoon prima. Sinds 4 jaar beheers ik de condities van de fermentatie met behulp van een vergistingskast en ik heb gemerkt dat het bier dat ik brouw stabieler is.

Mijn grootste tip is: ga gewoon thuis op zoek naar de beste omstandigheden voor het bier dat je wilt brouwen. En maak je zeker in het begin geen zorgen als het niet altijd optimaal