Bierbrouwen is een ambacht dat al duizenden jaren meegaat. Gelukkig is de technologie door de jaren heen wel moderner geworden en zijn de technieken meer verfijnd en geoptimaliseerd. Wist je bijvoorbeeld dat perslucht tegenwoordig een erg belangrijke rol speelt in het bierbrouwproces?
Je zou dus misschien kunnen denken dat bier brouwen een ambachtelijke bezigheid lijkt te zijn, toch speelt perslucht tegenwoordig een belangrijke rol bij de diverse stappen in het proces. Ik neem je daarom mee in waarvoor je perslucht precies kunt gebruiken en waarom het juist zo belangrijk is voor het behoud van de kwaliteit en efficiëntie.
1. Reiniging en sanitatie
Het bierbrouwen bestaat eigenlijk vooral veel uit schoonmaken en ontsmetten. Perslucht is juist hiervoor een van de meest fundamentele toepassingen. Een goede hygiëne is namelijk erg belangrijk als je bier gaat brouwen. Als je hier laks in bent, dan vergroot je juist het risico dat ongewenste micro-organismen zoals bacteriën en wilde gisten het brouwsel gaan bederven. Perslucht wordt in deze stap vaak gebruikt om tanks, leidingen en andere apparatuur grondig te reinigen. Door lucht in de systemen te blazen worden vuil, stof en resten van eerdere batches verwijderd.
Een goed voorbeeld hiervan is het schoonmaken van de leidingen die tijdens het proces zijn gebruikt. Denk hierbij aan de situatie waarbij het wordt van de ene tank naar de andere is verplaatst. De brouwer gebruikt dan bij het schoonmaken perslucht om zo het water of een reinigingsoplossing door de leidingen te verplaatsen om ervoor te zorgen dat er niets achterblijft dat de smaak van het volgende brouwsel kan beïnvloeden.
2. Beluchten van het wort
We koken bij het brouwen van het bier om het wort te steriliseren. Doordat tijdens deze stap vrijwel alle zuurstof uit het wort verdwijnt is het nodig om het wort te beluchten. Gist heeft in de vroege fase van de fermentatie namelijk zuurstof nodig om te kunnen groeien en om zich te vermenigvuldigen. Je wilt dus het gistingsproces goed op gang brengen en daarom moet je dus zorgen dat het wort meer zuurstof bevat.
Je kunt dit onder andere doen met perslucht, wat best een ideale manier is om het wort te beluchten. Vaak doe je dit door middel van steriele luchtfilters om er zo voor te zorgen dat alleen schone, zuurstofrijke lucht in contact komt met het wort. Door zuurstof op deze manier toe te voegen, help je om de gist zich voor te bereiden op de fermentatiefase. Deze voorbereiding is weer essentieel voor een gezonde vergisting en daarbij ook voor een goede ontwikkeling van de uiteindelijke smaken en aroma’s in het bier.
3. Ondersteuning van automatisering en mechanisatie
Kijk je naar moderne brouwerijen, dan zie je vaak dat automatisering een erg grote rol speelt om zo de efficiëntie te verhogen en daarbij de consistentie te waarborgen. Bij deze automatisering wordt vaak een persluchtcompressor gebruikt als aandrijfkracht voor de verschillende pneumatische systemen.
Perslucht maakt het bij deze systemen mogelijk om apparatuur zoals ventielen, schakelaars en andere mechanische onderdelen van de brouwinstallatie aan te drijven. Deze aandrijving is een veilige en efficiënte manier om de verschillende delen van het brouwsysteem te bedienen. Hierbij zijn er verder geen risico’s die er juist wel zijn bij elektrische systemen in vochtige omgevingen.
Verder worden ventielen om vloeistoffen zoals water, wort of bier tussen tanks te verplaatsen vaak pneumatisch bediend. Hierbij maakt perslucht het mogelijk om deze systemen nauwkeurig te regelen en dat is vooral belangrijk in grotere brouwerijen waar het productieproces sterk is gemechaniseerd.
4. Verpakking en botteling
Wist je dat perslucht ook een belangrijke rol speelt in het afvulproces van bier in flessen, blikken of vaten? Zo kun je tijdens het bottelen perslucht gebruiken om leidingen te reinigen, maar ook verpakkingen voor te bereiden en vaten te vullen. Je kunt zelfs perslucht gebruiken om hiermee CO₂ of stikstof toe te voegen aan het bier, dit hangt wel af van het type bier dat je hebt gebrouwen.
Een andere toepassing is het gebruik van perslucht in pneumatische vulmachines. Deze industriële compressoren vullen eerst de flessen of blikken met bier en sluiten deze vervolgens luchtdicht af. Bij dit proces drijft perslucht de bewegingen van de vul- en afsluitmechanismen aan. Omdat hierbij snelheid en precisie cruciaal zijn, is perslucht ideaal. Dit komt door zijn betrouwbaarheid en het vermogen om nauwkeurige bewegingen uit te voeren.
5. Schone en olievrije lucht
Het is overigens wel belangrijk dat de lucht bij het gebruik van perslucht volledig schoon en olievrij is. Dat is dus ook het geval bij het bierbrouwproces, want hierbij kan verontreinigde lucht het bier behoorlijk verpesten. Het kan onder andere de smaak beïnvloeden en in andere gevallen loop je het risico dat schadelijke bacteriën het bier juist infecteren. Daarom maken brouwerijen vaak gebruik van geavanceerde persluchtsystemen met filters. Dit is juist om ervoor te zorgen dat de lucht die in contact komt met het bier of de apparatuur schoon is.
Conclusie
Zoals je ziet is perslucht een dus onmisbare hulpbron geworden in het moderne bierbrouwproces. Je kunt het voor bijna alles wel gebruiken, dus van het reinigen van de apparatuur en beluchten van het wort, tot het aandrijven van pneumatische machines en het vullen van flessen en vaten.
Het is overigens voor elke stap wel belangrijk dat de perslucht schoon en steriel is, waardoor je de kwaliteit en smaak van het uiteindelijke bier kunt waarborgen. Het is dankzij de veelzijdigheid en betrouwbaarheid van perslucht mogelijk voor brouwerijen om efficiënter te werken en er daarnaast voor te zorgen dat elk gebrouwen biertje van hoge kwaliteit is. Meer weten over perslucht en de toepassingen, bekijk fhtperslucht.nl.