Het klonen van bier: zo brouw je jouw favoriete bier na

Het brouwen van bier op basis van eigen of bestaande recepten is natuurlijk erg leuk. Maar wat nu als je een bier dat je erg lekker vindt kun na brouwen dus door het klonen.

Het is een goede proef van bekwaamheid: het nabrouwen van een professioneel bier. Dit is het zogeheten klonen van bier. Je probeert als hobbybrouwer zo dicht mogelijk bij het origineel te komen en met een beetje geluk zijn er vrijwel geen verschillen te proeven.

Mooi om te weten is dat er elk jaar op het Open Nederlands Kampioenschap Brouwen een categorie is voor een kloonbier. In deze categorie moet je proberen een gekozen bier na te brouwen. Dus als je goed bent in het nabrouwen, dan kun je proberen hoge ogen te gooien met jouw imitatie.

Onderzoeken hoe het origineel in elkaar steekt

Om een bier te kunnen klonen moet je weten welke ingrediënten je nodig hebt. Het is daarom goed om onderzoek te doen. Een aantal zaken weet je meestal al: de stijl en het alcoholpercentage. Dit is af te lezen van het etiket. Wat je verder kunt doen is:

1. Het etiket bestuderen
2. De website van de brouwerij bekijken
3. Online zoeken op brouwfora
4. Contact opnemen met de brouwerij

Bestudeer het etiket

Een bieretiket geeft soms meer details, dan je in eerste instantie zou denken. Zaken zoals het alcoholpercentage en de bierstijl wordt meestal wel vermeld. Daarnaast geven sommige brouwers ook aan welke mouten, hoppen en soms ook welke gist er gebruikt zijn. Deze informatie kan je verder helpen bij het samenstellen van een recept van het te klonen bier.

Daarnaast zijn details als de kleur (EBC) en de bitterheid (IBU) zijn zeer waardevol. Ze helpen je in de richting van het te klonen bier.

Bekijk de website van de brouwerij

Als het etiket je weinig details geeft, dan is het aan te raden om verder te kijken op de website van de brouwerij zelf. Meestal worden hier de bieren goed beschreven en soms wordt er zelf bij vermeld wat bijvoorbeeld de gebruikte hopsoorten zijn.

Een goed voorbeeld is brouwerij het Uiltje en ook de Jopen brouwerij is best open over de gebruikte moutsoorten en hoppen. Dit is dus goede informatie voor als je een bier zelf wilt brouwen.

Zoek op brouwfora

Bij de grotere bekende bieren is de kans groot dat iemand je al voor is geweest. Je hoeft dan in theorie niet zelf een kloonrecept te gaan maken, maar je kunt uitgaan van het gevonden recept.

Bieren als Westvleteren, Tripel Karmeliet of Internationaal gezien een Pliney the Elder of Lagunitas IPA zijn al veelvuldig gekloond. Door online te zoeke naar brouwfora en op bijvoorbeeld in de receptendatabase van Brewfather zul je gewoon inspiratie vinden voor jouw versie van het bier.

Een brouwforum kan je bovendien ook verder helpen als je al een opzet hebt voor een recept. Door andere (ervaren) thuisbrouwers mee te laten kijken kun je het recept verder verfijnen.

Neem contact op met de brouwerij

Je kunt altijd proberen contact op te nemen met de brouwerij van het bier dat je wilt gaan namaken. De kans is natuurlijk klein dat je het complete recept zult krijgen, maar met een beetje geluk helpen ze je een stapje in de juiste richting.

In het verleden heb ik zelf contact gehad met Gulpener over de Gerardus Stout die ik wel fijn vond. Helaas heb ik uiteindelijk na een korte mailwisseling niets meer vernomen. Ook heb ik eens een vraag gesteld aan de Moersleutel brouwerij over het gebruik van tonka bonen en welke hoeveelheid ze zelf hanteren. Op die vraag heb ik vrij snel al reactie gehad.

Ik wil hiermee alleen maar aangeven dat het niet heel eng hoeft te zijn om een brouwerij vragen te stellen. Vooral de kleinere brouwbedrijven zullen eerder geneigd zijn om je te helpen.

Welk maischschema en hopschema moet je hanteren?

Een van de meest lastige details voor het maken van een recept zijn zowel het maischschema als het te volgen hopschema. Deze schema’s bevatten namelijk informatie die voor de consument niet heel relevant is om te weten.

Voor beide schema’s kan het een kwestie zijn van gokken of uitgaan van andere brouwrecepten. Heb je eerder een tripel gebrouwen, dan kun je dat maischschema wellicht ook voor je te klonen bier gebruiken. Ook voor het toevoegen van de hop kun je kijken naar wat andere recepten doen.

Natuurlijk kun je ook proberen of de brouwerij zelf iets wil loslaten over de gebruikte schema’s.

Ben je een Brewdog fan?

Als je fan bent van de bieren van Brewdog, dan heb je geluk. De brouwerij heeft namelijk de DIY Dog gepubliceerd. Dit is een PDF-bestand met daarin de recepten van alle bieren die ze ooit hebben gebrouwen. Toegeven, de laatste publicatie dateert uit 2019, maar het is een goede bron van leuke recepten om na te brouwen.

Zelf heb ik onlangs de Candy Kaiser gebrouwen. Dit is een altbier van ongeveer 5,5%. Het is best leuk om eens te ervaren. Het was niet mijn bedoeling om specifiek een bier te klonen, maar ik kwam er eigenlijk toevallig bij terecht. Overigens mocht het eindresultaat er zeker zijn.

Het bestand is sowieso een leuke bron aan inspiratie voor als je eens een bepaald biertje wilt gaan brouwen. En het is bovendien mooi om te zien dat er verschillende iteraties zijn geweest van de Punk IPA.

Sommige brouwen delen hun brouwrecepten

Verschillende kleine brouwerijen hebben via verschillende kanalen recepten gedeeld. Zo zag ik in 2020 op de Instagram pagina van Brussels Beer Project verschillende recepten van deze brouwerij voorbij komen.

Daarnaast heeft Instock en tijd geleden het recept van het bammetjes en het pieperbier op de website gedeeld. Helaas zijn beide recepten niet meer te vinden. Maar dit geeft wel aan dat niet elke brouwerij heel geheimzinnig is wat betreft de bieren die ze brouwen.

Bekende kloonbieren: Tripel Karmeliet en de Westvleteren XII

Eerder benoemende ik al dat dit twee bieren zijn die vaak gekloond worden. Wil je hier mee aan de slag dan ga je ongetwijfeld wel een goed recept tegenkomen. Het klonen van een bier blijft natuurlijk een kwestie van proberen, verbeteren en weer proberen.

Het mooie van bijvoorbeeld een Westvleteren of misschien zelfs een Westmalle Tripel recept is dat dit qua ingrediënten geen complexe bieren zijn. Terwijl de bieren dit wat betreft smaak en beleving wel kunnen zijn. Zo zie je maar weer dat goed bier qua recept niet heel moeilijk hoeft te zijn.

En ga je aan de slag met een bier, dan kun je in sommige gevallen zelfs gist opkweken uit het origineel. Op deze manier kloon je dus een bier dat met een beetje geluk bij het echte bier kom te liggen.