Zelf bier proeven: leer stap voor stap hoe ik dit doe

Ik vind het erg leuk om wat verder te gaan in het proeven van bier. Echt optimaal genieten van elke slok die ik neem. Maar zelf bier proeven, hoe doe je dat nu eigenlijk?

Het proeven van bier kan een serieuze aangelegenheid zijn. Zo zijn er verschillende internationale wedstrijden, waarin het beste (commerciële) bier wordt gekozen. Deze wedstrijden vinden zowel nationaal als internationaal plaats. Brouwerijen kunnen hieraan deelnemen door hun bieren in te schrijven.

Voor deze wedstrijden is een heel panel aan proevers nodig om de bieren te proeven. Deze proevers hebben meestal een training gevolgd. Ook bij bierbrouwwedstrijden is het gebruikelijk dat (ervaren) getrainde proevers het bier keuren en zorgen dat er een winnaar uitkomt.

Dit is allemaal erg leuk natuurlijk, maar ook thuis kun je als bierliefhebber prima aan de slag met het proeven van bier en hier eventueel iets van vinden. Het mooiste is dat een mening vormen nog leuker is als je met meerdere mensen dezelfde bieren proeft. Iedereen proeft namelijk weer iets anders en zo kun je samen een goed beeld vormen van het bier.

Bier proeven: Zicht, geur en smaak

Het proeven van bier bestaat eigenlijk uit drie zaken: zicht, geur en smaak. Bij brouwwedstrijden wordt er daarnaast ook nog gekeken of het bier binnen de juiste parameters van de bierstijl vallen. Hierbij is te denken aan het alcoholpercentage, de kleur en de bitterheid. Dat laatste laat ik zelf buiten beschouwing.

In de proefnotities die ik in het verleden op deze site heb gepubliceerd beperk ik me echter tot de drie elementen in het ‘beoordelen’ van een bier. Het beoordelen van bier is overigens ook een kwestie van smaak. De een houdt namelijk niet van bittere en hoppige bieren en zal deze waarschijnlijk daarom lager waarderen, dan wanneer hetzelfde bier wordt gedronken door een hophead.

De basis van het bier proeven bestaat naast het proeven dus uit kijken en ruiken. Wil je bier optimaal beleven dan kun je deze het beste op de juiste temperatuur serveren.

1. Hoe ziet het eruit?

Ik schenk het bier uit in een proefglas. Vervolgens houd ik deze tegen het licht en kijk ik naar de kleur. Welke kleur is het en is het bier helder of juist troebel. Hoe ziet de schuimkraag eruit? Is deze stevig, fijn of zakt deze snel in elkaar? Ook check ik hoeveel koolzuur ik omhoog zie komen.

2. Wat doet de neus?

De volgende stap van het bier proeven is het ruiken. Ik doe dit meestal met mijn ogen dicht, want dan kan ik me beter concentreren. Althans dat houd ik mezelf voor ;).

Door te ruiken hoop ik wat dingen te herkennen. Meestal herken ik wel aroma’s als citrus, sinaasappel en ander fruit. Soms ruikt het bier moutig of juist heel zoet. Heel af en toe neem ik iets ziltigs waar, maar soms ook weer een zuurtje.

Er zijn best veel geuren die je kan waarnemen en soms helpen deze bij de beleving van het bier. Zo deed een bier me ooit eens denken aan Danoontjes (powerrrr…) toetjes.

3. Hoe smaakt het bier?

De laatste stap is de smaak. In de mond komt hierbij namelijk best veel samen en weet ik fgelijk of de belofte van de geur waargemaakt wordt. Ik neem dus een slok en laat het bier vervolgens door mijn mond walsen. Daarna slik ik het bier door, om zo de nasmaak te ervaren. Bij de nasmaak merk ik meestal ook welke smaken goed blijven hangen.

Bij mij gaat het er dan vooral om of ik iets kan bespeuren in de zin van zoet, zout, zuur, bitter of juist umami. Deze classificaties geven we de smaak van bier over het algemeen. Het is natuurlijk mooi als je dit in het bier kunt waarnemen.

Bij de smaak kijk ik of een bier grassig, fruitig of juist citrusachtig is. Proef ik de mout en beleef ik iets scherps of kruidigs. Bij de zwaardere bieren proef ik ook of de alcohol te aanwezig is, dus of het bier echt boozy wordt. Er is dus eigenlijk best veel waar te nemen in de uiteindelijke smaak.

Soms kan het helpen als het bier iets is opgewarmd, waardoor de aroma’s nog beter tot uiting komen. Houdt daarom het glas in je handen en laat het even ietsje warmer worden. Zeker bij de zwaardere bieren geeft het opwarmen meer kans om het smaakpallet zich beter te laten ontvouwen.

Bier proeven en vergelijken

Bierproeven is eigenlijk het leukste als je dit samen met anderen kan doen. Je kunt bij zo’n bierproeverij namelijk de waarnemingen met elkaar vergelijken. Soms kan je iets niet thuisbrengen en een ander juist wel. Je kan elkaar dus best wel goed versterken in het proeven.

Als je alleen bier proeft, dan kan je online kijken naar reviews of naar de beschrijving van de brouwer zelf. Ik had laatst een bier, waarvan ik een smaak niet kon thuisbrengen. Uiteindelijk las ik dat het bier een banaanachtige smaak kon hebben en toen wist ik het gelijk. Het viel daardoor dus op zijn plaats.

Ga eens blind bier proeven

Bij een blind bierproeverij weet je niet welk bier je gaat drinken en daardoor moet je dus volledig vertrouwen op je zintuigen. Zo maakte ik recent kennis met Unwrapp, hierbij koop je een bierbox in een bepaalde bierstijl. Deze stijl is eigenlijk het enige dat je weet, want de blikjes bier zijn voorzien van een extra wikkel (wrap). Je gaat dus proeven en op basis daarvan gokken welk bier je aan het drinken bent. Het is een erg leuke ervaring dat iets toevoegt aan een bierproeverij.

Combineer het proeven met bijpassende gerechtjes

Heb je al wat meer ervaring opgedaan met het proeven van bier, dan is het misschien wel leuk om te kijken welke gerechtjes je hierbij kunt serveren. Ga dus zeker aan de slag met de kunst van bier en foodpairing. Er komt een moment dat je hier echt goed bedreven in raakt en dan ga je de mooiste combinaties maken, waarbij de smaken van zowel het bier als het gerechtje elkaar zullen versterken.

Proeverijen en welk glas te gebruiken

Als je het leuk vind om bier te proeven, dan zou je een proeverij kunnen organiseren. Zorg dan voor een goede opbouw van laag in alcohol naar hoger in alcohol. Beperk het bieren ook tot een stuk of 6, meer kun je meestal niet aan. Zorg dat je tussendoor wat water drinkt en dat je de smaak kan neutraliseren.

Verder is het handig om goede glazen te gebruiken. Sommige brouwerijen verkopen bijvoorbeeld proefglazen. Alternatieven zijn wijnglazen of cognacglazen. Deze zijn meestal kleiner en dat maakt dat je meer kan proeven. Het is immers een proeverij en geen drankgelag.

Als je echt vaker bier wilt proeven, dan kan ik echt de AnDer 1.0 (Royal Leerdam) glazen aanraden. Deze glazen zijn speciaal ontwikkelt om bier te proeven. Zo komt het waarnemen van de geur goed tot zijn recht. Dit zijn de glazen die over het algemeen ook worden gebruikt bij de keuringen van brouwwedstrijden.

---

Met deze tips proef je bier op een andere manier. Kijk dus eerst naar het glas, ruik aan het bier en neem vervolgens een slok. Wat herken je en wat kun je waarderen. Natuurlijk is ieder bier weer anders, dus er iets genoeg te proeven.