Wanneer is de hopoogst: het juiste moment om hop te plukken

De meeste hobbybrouwers hebben een of meerdere hopplanten in de tuin staan. Tijdens de zomer vormen zich de welbekende hopbellen. Na een tijdje is het het moment van de hopoogst daar. Belangrijkste vraag: wanneer kun je de hop gaan oogsten?

---

Het groeien van de hop

Hop begint in het voorjaar te groeien. Vanuit de grond zullen uitschieters de lucht in gaan. Het is belangrijk om deze te gaan geleiden. De groei van hop gaat vrij snel en in juli is de groei op zijn toppunt. Rond deze tijd zullen de hopbellen ontstaan en uitgroeien tot bruikbare hop.

De hopbellen zullen vooral in augustus en een deel van september groeien. In september zijn deze bellen klaar om geplukt te worden. Het precieze moment hangt af van het weer. Bij een warme zomer is de hopoogst begin september en met een beetje geluk zelfs al in augustus al mogelijk. Bij een tegenvallende zomer, zal het oogstmoment verschuiven naar het midden of zelfs het einde van september.

Na de hopoogst is het tijd om de plant terug te snoeien. Snoei deze in het najaar terug tot net boven de bodem. De plant sterft meestal tot de wortels af en zal in het voorjaar weer opnieuw opkomen.

Wanneer beginnen met de hopoogst?

Hop is, over het algemeen, in september klaar om geplukt te worden. Rond deze maand wordt het tijd om te kijken naar de hopbellen.

Begin met de hopoogst als een grote hoeveelheid hopbellen rijp zijn. Laat onrijpe hopbellen vooral hangen en oogst op een later moment de rest.

Het is tijdens de groei van de hopbellen belangrijk om contact te maken met de bellen. Dit klinkt heel zweverig, maar hiermee bedoel ik vooral: kijk, voel en ruik aan de hopbellen. Als een bel niet aan alle drie de eisen voldoet, laat deze dan vooral hangen. Hierdoor geef je een hopbel de kans zich verder te ontwikkelen.

Voelen: het moet aanvoelen als papier

Wrijf de hopbel op en neer tussen de vingers. Het moet aanvoelen en knisperen als papier. Knijp vervolgens in de bel. Als deze terugveert, dan is de kans groot dat deze rijp genoeg is om te plukken.

Kijken: bevatten de blaadjes lupuline

Een hopbel moet lupuline hebben. Dit is de benodigde stof voor het bier brouwen. In het begin van de groei zal de lupuline licht van kleur zijn, maar na verloop van tijd wordt deze goudgeel en dat is de gewenste kleur.

Hopbellen die te rijp zijn zullen bruinachtig van kleur worden, voorkom dit door op tijd met het hop oogsten te beginnen.

Ruiken: ruikt het al naar bier

Als brouwer herkennen we de geur van hop. Een rijpe hopbel moet dus bierachtig ruiken. Pluk bij twijfel een hopbel en als deze grassig ruikt, dan is kans groot dat de hop nog niet rijp genoeg is om te oogsten.

---

Wat te doen met geplukte hop?

De hopoogst resulteert hopelijk in een grote hoeveelheid bruikbare hop. Maar wat is er nu precies mee te doen? In principe zijn er twee opties: direct de brouwketel aanzetten en ermee brouwen.

De andere optie is het drogen van de hop, hierdoor is de hop te bewaren voor een later moment.

Verse hop gebruiken om te brouwen

Deze optie behoeft eigenlijk geen nadere uitleg. Het brouwen met verse hop kan namelijk een leuk bier opleveren.Toch is het handig om goed te kijken naar de hoeveelheid die nodig is voor het brouwen. Verse hop kan namelijk sterker zijn dan gedroogde hop. Het is dus verstandig om de juiste verhoudingen te gebruiken.

Hop drogen om te bewaren

Er zijn een tweetal manieren om hop te drogen. De eerste manier is het gebruik van een oven. De andere manier is het gebruik van een ‘droogrekje’.

Door de hop de drogen zal het originele formule minder zijn. Dit komt door het vochtverlies. Een vijfde van het gewicht zal ongeveer overblijven. Dus van 1 kilo hop, zal er 200 gram gedroogde hop overblijven.

Wacht niet te lang met het drogen van de hop. Doe dit zo snel mogelijk na de hopoogst. Hierdoor blijft de versheid en de kwaliteit van de hop het beste.

---

Drogen in de oven

Plaats de hop in een ovenschaal en zet deze in een oven en laat de hop een bepaalde tijd drogen op maximaal 60 graden Celsius. Belangrijk is ervoor te zorgen dat de laag in de ovenschaal niet te dik is.

Door de hopbellen tijdens het drogen regelmatig te keren, zal deze gelijkmatig drogen. Na verloop van tijd zal de hop droog aanvoelen. De hop is in principe droog als de steeltjes eenvoudig te breken zijn.

Drogen met een droogrekje

Dit zijn rekjes die bijvoorbeeld geschikt zijn om kruiden te drogen. Het is ook mogelijk om te hop op horgaas te drogen.

Voor deze methode is het raadzaam om de hop op een zonnige plek te plaatsen. De hop zal binnen ongeveer 2 tot 3 dagen droog zijn. Om de hop gelijkmatig te drogen is het verstandig om deze regelmatig te keren.

Bepalen van de bitterheid

Het is misschien lastig om de bitterheid van de geoogste hop te bepalen. Een manier om hierachter te komen is door het te laten meten bij een specialist. Voor een hobby is dat misschien wel een vrij kostbare manier. Enige is dat je wel vrij zeker bent van het alfazuurpercentage.

Gelukkig zijn er alternatieven om een benadering te hebben. Als je namelijk weet wat voor hopsoort je hebt, dan kun je dit natuurlijk vergelijken met de getallen die online te vinden zijn. Een andere methode is door er een hopthee van te trekken, je ervaart dan als het ware hoe bitter het is.

Bewaren van de (gedroogde) hop

Wil je de hop bewaren, bijvoorbeeld omdat de hoeveelheid best veel is? Dan is het verstandig om de hop vacuüm te verpakken en deze vervolgens in de vriezer te bewaren. Op deze manier kan er geen lucht bij de hop komen, waardoor er verlies kan optreden van de werkzame stoffen.

Ik heb zelf hele goede ervaringen met het Silvercrest vacumeermachine van de Lidl. Deze heb ik ooit online aangeschaft en gebruik ik sindsdien met veel plezier om de hop te vacumeren. Een echte aanrader.

Tip: schrijf vooraf al op het folie wat er in zit, dit schrijft namelijk wat makkelijker dan wanneer er hop in zit.