Hoe te beginnen met brouwen: de eerste stap naar thuisbrouwen

Het brouwen van je eigen bier is erg leuk en verder ook vrij eenvoudig. Het zetten van de eerste stappen is daarom vooral gewoon een kwestie van gewoon doen. Alleen is daar de grote vraag: hoe te beginnen met brouwen?

Geniet je ook altijd van een lekker bier en lijkt het je eens leuk om zelf je eigen bier te brouwen? Dan heb ik goed nieuws voor je: het is namelijk niet moeilijk om zelf je bier te brouwen.

Beginnen met brouwen

Als je wilt beginnen met het zelf brouwen van bier, dan is mijn belangrijkste advies om je vooraf goed in te lezen. Het is namelijk erg goed om te weten hoe bijvoorbeeld het brouwproces in elkaar zit. Door deze kennis weet je straks namelijk precies wat je aan het doen bent op de brouwdag zelf. Gelukkig zijn er genoeg brouwboeken geschreven.

De volgende stap is het aanschaffen van een brouwpakket. Hierin zitten namelijk de eerste benodigdheden en daarmee heb je meteen een goede start. Geavanceerde spullen kun je wat mijn betreft beter op een later moment aanschaffen, bijvoorbeeld als je weet dat het brouwen van bier echt iets voor jou is.

Op welke wijze wil je brouwen?

Je kunt op verschillende manieren bier brouwen. Bij de ene methode ben je vrij snel klaar, terwijl je bij de andere juiste meer werk moet verzetten. In principe heb je de volgende opties:

1. Extractbrouwen: hierbij voeg je water toe aan moutextract en dit mengsel ga je vervolgens koken en daarbij ga je ook de hop toevoegen.
2. Volmoutbrouwen: hierbij ga je echt met een beslag van mouten aan de slag door deze te maischen. De rest verloopt hetzelfde als bij het extract brouwen.
3. Brouwen uit blik: hierbij voeg je alleen warm water toe aan de inhoud van het blik. Vervolgens ent je de gist en dan is het kwestie van afwachten.

Zoals je ziet zijn er dus een aantal manieren om te starten met brouwen. Bij het extractbrouwen hoef je niet bezig te gaan met het maischen. Bij brouwen uit blik sla je zowel het maischen als het koken over en ga je direct over op het vergisten.

Zelf ben ik echt van het volmoutbrouwen. Hierbij doorloop je namelijk het complete brouwproces. Ervaring met de andere twee methoden heb ik tot nu toe eigenlijk niet.

Recept zoeken of een brouwpakket kiezen?

Ik ben zelf met een brouwpakket van Brooklyn Brew Shop, gekocht bij de HEMA, begonnen. Alternatieven hiervoor zijn bijvoorbeeld de pakketten van Brouwbroeders, Brouwpunt of die van Hopt. Deze brouwpakketten zijn afgestemd op 3,6 of 5 liter bier.

De meeste brouw webshops verkopen ook pakketten waarmee je een groter volume kunt brouwen, dus 15 of 20 liter.

Het voordeel van een pakket is dat daar het recept al bij zit, want je kiest hem meestal op basis van het biertype dat je wilt brouwen. Ander voordeel is dat de mout al geschroot is, dus dat hoeft je niet zelf te doen.

Als je zelf een recept kiest, zul je zelf de ingrediënten nog los moeten bestellen en vervolgens moet je de mout nog schroten.

Welke spullen zijn er nodig?

Er zijn een aantal spullen die je nodig hebt als je wilt beginnen met brouwen.

1. Twee ‘grote’ pannen. De een is voor het maischen en de ander is voor het spoelwater. De grootste pan kun je vervolgens gebruiken voor het koken van de wort.
2. Een zeef voor het spoelen van de mout.
3. Een thermometer is onmisbaar, want het bijhouden van de temperatuur is erg belangrjk.
4. Een vergistingsfles of emmer met waterslot is handig voor het vergisten van het bier.
5. Een hevelslang voor het vullen van de flesjes.
6. Flessen waar het bier in moet komen. De beugelflessen van Grolsch zijn hier ideaal voor. Deze hoeven namelijk niet voorzien te worden van een kroonkurk.

Over de benodigde pannen. Ik heb een goede ervaring met een 10 liter pan van de Ikea: Oumbärlig. Dit is een degelijke pan met een goede inhoud voor kleine batches. Daarnaast heeft de pan een litergradering dat je helpt inzicht te krijgen in het volume dat daadwerkelijk in de pan zit.

Het is een investering van ongeveer 25 euro, maar dan heb je echt een hele degelijke pan. Ik heb hem onlangs nog gebruikt om een quadrupel mee te brouwen.

De eerste brouwdag: echt beginnen met brouwen

De brouwdag is daar: het echte brouwen kan beginnen. Neem hier goed de tijd voor, want het brouwen van bier neemt aardig wat tijd in beslag.

Het begint altijd met de voorbereidingen. Eerst moet alles goed schoongemaakt worden. Ze zeggen wel eens “brouwen is poetsen”. Een infectie heb je namelijk zo te pakken en dat zou zonde zijn.

Als alles goed is schoongemaakt kun je alle benodigde spullen en ingredienten klaar zetten. Vul de pannen met de juiste hoeveelheden water. Zet de mout en hop klaar, zodat je het bij de hand hebt op het moment dat het nodig is.

Zorg ervoor dat je de instructies van het brouwpakket goed hebt doorgelezen en leg het recept op een plek neer waar het eenvoudig is in te zien. Nu kun je echt beginnen met brouwen.

Welke vervolgstappen kun je verder nemen?

Als je de eerste brouwdag hebt gehad, dan kun je nadenken over een vervolg. Wellicht wil je een ander moutpakket proberen, of een navulling voor je startpakket bestellen. De kans bestaat dat je het brouwen vrij eenvoudig vond en dat je zelf op zoek wilt naar een recept.

Ik kan me goed voorstellen dat navulpakketten na een aantal keer gaan vervelen. Ik heb deze destijds een aantal keer besteld voor het brouwpakket dat ik had van Brooklyn Brew Shop. Op zich was dit leuk, maar op een gegeven moment wilde ik toch iets anders proberen.

Op zoek naar recepten

Er zijn vrij veel boeken over brouwen geschreven. Deze zijn ideaal om je verder te verdiepen. Naast het brouwproces bevatten deze boeken meestal ook recepten.

Een van de boeken die me heeft geïnspireerd om met losse ingrediënten aan de slag te gaan was het boek Brouw het zelf. In dit boek stond een leuk basisrecept voor pils. Dit recept is de basis geworden van mijn eigen pils recept.

Online zijn er ook veel recepten te vinden. Omdat ik een gallon fles had heb ik vrij veel recepten gezocht voor het brouwen van precies 1 gallon. Ik ben toen op de website van Beercraftr terecht gekomen. Een andere website die ik als inspiratie gebruik is die van Brouwbeesten.

Grotere volumes brouwen

Uit 3,6 liter bier haal je ongeveer 10 flesjes bier. Deze zijn zo op, vooral als het bier lekker is. een vervolgstap zou kunnen zijn om grotere volumes te gaan brouwen. Dit houdt wel in dat je misschien een grotere pan en een grotere vat voor vergisting nodig hebt.

Het brouwproces finetunen

Na een aantal keer brouwen merk je gewoon dat het een en ander misschien niet zo lekker loopt. Je zou kunnen kiezen voor een filteremmer, zodat het spoelen en filteren met de zeef niet meer hoeft.

Je kunt gebruik maken van een automatische hevel om het bier over te hevelen en misschien wel voor een afvulpijpje voor het vullen van de flessen. De beugelflessen kun je wellicht vervangen door flessen met kroonkurken.

In plaats van koken op gas kun je kiezen voor een elektrische ketel, wellicht voor een volautomatische versie met programma’s, zodat je daar niet heel veel aan hoeft te doen.

Ook voor het koelen van het wort met ijs is een alternatief: een spiraalkoeler. deze zet je in de pan en vervolgens laat je er koud water doorheen lopen. Ik heb zelf gemerkt dat het koelen stukken sneller verloopt.

In principe heb je als brouwer niet veel nodig, maar de meeste zaken maken het proces wel makkelijker.

Bonus: Enkele basisregels voor de beginnende brouwer

Om het je wat makkelijker te maken heb ik enkele basisregels voor je om rekening mee te houden. Hiermee voorkom je dat het enthousiasme de overhand neemt en je daardoor misschien wel belangrijke zaken gaat misssen.

1. Werk schoon: Zorg ervoor dat al je apparatuur grondig gereinigd is om besmetting en infecties te voorkomen. Hygiëne is cruciaal voor het succes van je brouwsels.
2. Wees geduldig: Gisting en bottelen vereisen tijd. Haast je niet en geef het gistingsproces de ruimte die het nodig heeft om een goed bier te produceren.
3. Begin klein: Start eerst met kleinere batches om zo ervaring op te doen voordat je probeert complexere brouwsels te maken. Dit helpt je om fouten te minimaliseren en je technieken te verfijnen.

Ten slotte

Voor iedereen die wil beginnen met brouwen: Begin vooral rustig en leg de lat niet te hoog. Lees je goed in en begin gewoon met brouwen. Het eerste brouwsel is een goede een kennismaking met het brouwen zelf, daarna is het kwestie van ervaring opbouwen en experimenteren.