Home / Bier brouwen / Brouwen met kruiden en specerijen: hier moet je op letten

Brouwen met kruiden en specerijen: hier moet je op letten

Bij het brouwen hoeven we ons niet te beperken tot mout en hop. Je kunt bij het brouwen prima namelijk prima gebruik maken kruiden en specerijen.

Als je bij het brouwen van bier denkt aan kruiden en specerijen, dan komt misschien al snel de spanning. Hoeveel moet je bijvoorbeeld toevoegen en wat nu als het mislukt? Terechte vragen natuurlijk, maar brouwen betekent vaak ook experimenteren. Af en toe buiten de kaders denken maakt het daarom juist zo leuk.

Er zijn overigens een aantal bierstijlen, waarbij het gebruik van kruiden en specerijen een verrijking kunnen zijn voor het brouwen van bier. Denk bijvoorbeeld aan een tripel, quadrupel of een winterbier.

Onlangs heb ik een Winter IPA gedronken, waaraan dennennaalden en jeneverbessen zijn toegevoegd. Qua ingrediënten is dit een verrassende keuze, maar het resultaat was een smaakvolle IPA.

Welke kruiden en specerijen gebruiken bij het brouwen?

In principe zijn bij het brouwen van bier vrijwel alle kruiden en specerijen gebruiken. Zoals bijvoorbeeld koriander(zaad), kaneel, vanille, kruidnagel, steranijs, peper of zoethout. Daarnaast is het ook mogelijk om bijvoorbeeld sinaasappelschil of citroenschil te gebruiken.

Bij lentebieren wordt verder wel eens vlierbloesem gebruikt en bij sommige bieren wordt soms ook gember toegevoegd. In principe kun je het wat dit betreft zo gek maken als je zelf wilt.

Ik heb zelf overigens niet erg veel ervaring met een grote variatie aan kruiden die ik gebruik. Tot nu toe heb ik slechts gebrouwen met koriander, kaneel, steranijs, peper en sinaasappelschil. In de toekomst wil ik een keer een stout brouwen met koffiebonen en vanille.

ADVERTENTIE

Wanneer moet je het toevoegen?

Bij het brouwen van bier voeg je de meeste kruiden en specerijen gewoon toe bij het koken van het wort. Het is hierbij verder voldoende om ze (de laatste) 10 minuten mee te koken.

Scherpe pepers, cacaobonen en koffiebonen zou je eventueel ook kunnen toevoegen bij het lageren. Dit werkt in principe hetzelfde als het drooghoppen.

Meestal bewerk ik de (harde) kruiden met een vijzel, zodat de smaken goed vrij kunnen komen. Sommige toevoegingen moeten we juist eerst snijden, denk hierbij aan een chilipeper.

Als ik de kruiden of specerijen tijdens het brouwen toevoeg bij het koken, dan doe ik ze in de hopspider. Op deze manier komt het niet mee in het gistvat.

Hoeveel kruiden moet je nu toevoegen?

Hier kan ik niet echt een antwoord opgeven. Het hangt namelijk af van het soort dat je gebruikt. Sommige kruiden en specerijen hebben namelijk een zeer aanwezig smaakprofiel en dan wil je bij het brouwen van bier wel voorzichtig zijn. Het is hierbij dan zeker raadzaam om niet al te veel te gebruiken.

Ikzelf gebruik bijvoorbeeld 5 gram koriander voor 20 liter. Kaneel heb ik ooit gebruikt bij het brouwen van winterbier en daar heb ik 2 gram voor 20 liter gebruikt.

Het is in mijn ogen ook een kwestie van klein beginnen, dus niet al te veel gebruiken. Hiermee brouwen en vervolgens kijken wat het resultaat is. Proef je bijvoorbeeld de koriander niet terug, hoog de hoeveelheid dan eens op.

KruidenHoeveelheid per 10 liter
Curaçaoschil5 – 10 gram
Dennentoppen25 – 100 gram
Gember50 tot 150 gram (rasp)
Jeneverbes5 tot 15 gedroogde bessen
Kaneel5 – 10 gram
Kardemom0,5 tot 1,5 gram
Koriander2 – 15 gram
Kruidnagel1 kruidnagel
Oranjeschil10 – 20 gram
Paradijszaad1 tot 3 gram 
Steranijs1 tot 4 zaadjes
Vlierbloesem5 tot 15 gram
Zoethout10 tot 15 gram

Opsplitsen van een batch

Je kan bij het lageren ook een batch opsplitsen. Wat je kan doen is bij het brouwen de batch dus in tweeën delen en vervolgens een deel zonder lageren en aan het andere deel daar voeg je dan kruiden of specerijen aan toe.

Je kan het ook in meerdere delen opsplitsen en dan de ingrediënten in verschillende hoeveelheden toevoegen. Zo is het effect beter te proeven.

ADVERTENTIE

Waar kun je de kruiden kopen?

Je kunt natuurlijk de meeste kruiden kopen bij een van de vele brouw webshops die actief zijn. Verder zijn kruiden als kaneel, jeneverbes en bijvoorbeeld vanille ook te verkrijgen bij de lokale buurtsuper.

Daarnaast zijn er een aantal webshops actief speciaal gericht op kruiden zoals de kruidenbaron en van beekum specerijen. Beide zijn goede alternatieven op de doorsnee aanbieders en geven je de mogelijk om gelijk andere kruiden voor bijvoorbeeld het koken van eten mee te bestellen.

Mijn ervaringen met kruiden en specerijen bij het brouwen

Zelf eerder gezegd heb ik niet al te veel ervaring in het brouwen met een grote variatie aan kruiden en specerijen die ik gebruik. Ik brouw mijn tripels meestal met koriander en sinaasappelschil en voor mijn winterbier gebruik ik koriander, kaneel en steranijs.

Ik heb ooit eens een batch black ipa opgesplitst en heb aan een deel chili peper toegevoegd. De hoeveelheid was helaas te weinig om iets van scherpte waar te nemen. Door deze ervaring weet ik dat ik de volgende keer iets meer moet toevoegen.

Ga eens experimenteren!

Het is eigenlijk gewoon een kwestie van doen en de hoeveelheden ophogen of juist verlagen om de gewenste smaak te bereiden.

In het geval van bier brouwen kan het betekenen dat een batch soms tegenvalt of zelfs mislukt. Dat is vooral zonde van de tijd en geduld die erin heeft gezeten. Maar het is wel een leermoment.

Mijn advies is zoek vooral online naar recepten en kijk daar naar de hoeveelheden die gebruikt zijn. Op deze manier heb je een richtlijn voor je eigen recept.

Kleine noot: Als je verse sinaasappelschil (of citroenschil) gaat gebruiken, zorg er dan wel voor dat deze biologisch is. In ieder geval moeten er bij de teelt geen schimmeldoders of pesticiden gebruikt worden.



6 reacties op “Brouwen met kruiden en specerijen: hier moet je op letten”

  1. Chris avatar
    Chris

    Leuk blog Andy! Goede tips ook. Wat je wel moet vermelden is dat als je bijvoorbeeld sinaasappelschil gebruikt je wel een biologische sinaasappel gebruikt. Of speciale food safe soorten. Deze bevatten geen schimmeldoders en pesticiden op de schil. Zoek er maar eens op, een standaard sinaasappelschil wil je echt niet gebruiken.
    Maar goed, nogmaals leuke blog met boeiende onderwerpen. Ga zo door.

    1. Andy Meerwaldt avatar
      Andy Meerwaldt

      Dank je wel, dit is best een goede toevoeging.

  2. Maldenaar avatar

    Nog een tip Andy:
    Als je met kruiden experimenteert, maak dan thee van die kruiden en doseer voorzichtig in een beetje bier de thee met een pipet oid. Op die manier kun je redelijk bepalen hoeveel thee of kruiden kunt toevoegen voor de juiste smaak. Wij maken er altijd een hele proeverij van, met familie of vrienden en een hele rij proefglaasjes met verschillende sterktes.
    Mooie Blog trouwens Andy, ga zo door

    1. Andy Meerwaldt avatar
      Andy Meerwaldt

      Dat is een goede tip, dank je wel 🙂

  3. Jesper avatar
    Jesper

    Als ik vanille wil toevoegen aan mijn bier. Hoe kan ik dat het beste doen.
    Gewoon een stokje erin of moet ik die open snijden. Of kan ik beter aroma gebruiken

    1. Andy Meerwaldt avatar
      Andy Meerwaldt

      In principe hangt het af van je smaak natuurlijk. Alledrie zijn goede opties. Maar zelf zou ik de vanillestokjes toevoegen tijdens de nagisting. Gewoon zo toevoegen en dan na een weekje verwijderen. Voor een wat meer uitgesproken smaak kun je ervoor kiezen om deze open te snijden. Maar ook vanille-extract is een optie, alleen daarvan durf ik geen aanbevolen dosering te geven.

Geef een reactie