Zoals bij vrijwel elke hobby zijn er ook bij het brouwen van bier ook terugkomende kosten. Deze bestaan voornamelijk uit de aanschaf van ingrediënten. Maar wat kost het nu om een eigen gebrouwen biertje te brouwen?
Als je begint met het thuis brouwen van bier dan zijn er een aantal kosten die je moet maken. Zo heb je de eenmalige kosten zoals de brouwapparatuur en de terugkerende kosten zoals de ingrediënten van het bier. In de blogpost ga ik er voor het gemak even vanuit dat de apparatuur al aanwezig is. Daarom kijk ik dus alleen naar wat de structurele kosten zijn om een biertje te brouwen. Verder geef ik je nog een aantal tipsen manieren om de kosten zo laag mogelijk te houden.
Wat is er nu nodig om een bier te brouwen? Water, mout, hop en gist. Dit zijn de vier basisingrediënten. Het water komt uit de kraan en mits de volumes vrij laag zijn, kunnen we de kosten ervan verwaarlozen.
De kosten zitten hem dus vooral in de aanschaf van de mout, hop en de gist. Deze zijn namelijk elke keer nodig. Daarnaast kan het zijn dat je soms wat speciale ingrediënten nodig hebt zoals koriander, peper of bijvoorbeeld vlierbloesem.
Meer = (meestal) goedkoper
Mout wordt meestal aangeboden per kilo, vijf kilo en 25 kilo. In bijna alle gevallen wordt de prijs per kilo lager als je meer besteld. Dus een zak mout van 25 kilo is relatief goedkoper.
Ook voor de hop geldt: bestel je grotere hoeveelheden, dan betaal je iets minder. Meestal is hop te verkrijgbaar per 100 en 200 gram.
Met de gist kun je zover gaan als je zelf wilt. Je kunt bijvoorbeeld vloeibare gist kopen, deze is meestal wat duurder dan de gedroogde variant. Daarnaast geven sommige webshops een korting als je meer gist bestelt. Dat is dus een goede optie om te overwegen.
Wat kost het nu: een voorbeeld
We gaan een SMaSH-bier brouwen van 20 liter. Hiervoor hebben we 6 kilo pale ale mout van the Swaen nodig en 40 gram cascade hop. Als gist gebruik ik de SafAle US-05.
| Ingrediënt | Prijs (in euro) |
|---|---|
| Mout (1 kilo) | 1,95 |
| Mout (5 kilo) | 7,75 |
| Mout (25 kilo) | 23,95 |
| Hop (100 gram) | 4,75 |
| Hop (200 gram) | 8,65 |
| Gist | 2,59 |
Als we precies 6 kilo mout bestellen, dan komt dit uit op 9,70 euro (dit is 1,62 euro per kilo). De hop kost ons omgerekend 1,90 euro. Met de gist erbij kost dit brouwsel in totaal 14,19 euro. Dit is 24 cent per flesje bier.
Wanneer we groter inkopen, dus 25 kilo mout en 200 gram hop. Dan kost de mout ons 5,75 euro (dit is 0,96 euro per kilo) en de hop kost ons 1,73 euro. Het totaal (inclusief de gist) komt hier uit op 10,07 euro. Per flesje bier is dat 16 cent.
Op de fles?
Bovenstaand geeft een licht vertekent beeld, want we hebben het slechts over de inhoud, dus de fles is niet meegerekend. 20 liter brouwen is ongeveer 60 flesjes afvullen. Een doos van 24 flesjes kost 9,75, dit is per flesje 40 cent. Daarnaast moet de fles nog afgesloten worden met een kroonkurk. Een zak van 500 kroonkurken kost 7,95, dit is 2 cent per kroonkurk.
In het eerdere rekenvoorbeeld betekent dit dat een flesje bier uitkomt op respectievelijk 66 en 58 cent.
De kosten van de fles zijn alleen van toepassing als je deze nog moet aanschaffen. Als je drinkt voor eigen gebruik, dan kun je de flessen eenmaal kopen en na gebruik schoonmaken. Of je koopt flessen bij de slijter, drinkt deze op en weekt de etiketten eraf.
Alle mout dan groot inkopen?
Het klinkt heel aanlokkelijk om alle mout per 25 kilo te kopen. Ik zou dit alleen doen voor de basismouten, zoals pils,- pale mout. Eventueel kunnen we de moutstort aanvullen met een caramout. Willen we een donker bier dan moeten we een gebrande of geroosterde mout gebruiken.
Maar de caramout gebruik je in kleinere hoeveelheden, dus dan is 5 kilo echt prima. Voor speciaalmouten wordt nog veel minder gebruikt dus daar is 1 kilo meestal meer dan voldoende.
Hoe doe ik het?
Ikzelf ben de mout wat groter gaan inslaan. Eens ik de zoveel tijd koop ik 25 kilo pilsmout en 25 kilo pale ale mout. Sinds kort heb ik 2 caramouten staan: de aroma (Swaen) en de classic (Swaen). Speciaalmouten haal ik altijd per kilo.
De hoppen koop ik altijd per 100 gram. Soms als ik mout bestel, dan koop ik er een hop aanbieding bij. Wat over is vacumeer ik en vries ik vervolgens in.
De komende tijd ga ik de eerste stappen zetten in het oogsten van mijn gist. Ik ga dan de gistkoek op de bodem van het gistvat hergebruiken voor een volgend brouwsel. Dit zou in de kosten kunnen schelen.
Brouwen met een klein budget?
Zoals gezegd is het niet nodig om extreem los te gaan met dure apparatuur. Je kunt ook met een kleine portemonnee mooie bieren brouwen. Hieronder nog eens enkele tips om de kosten te drukken:
- Begin eenvoudig: Een all-in-one brouwketel van 600 euro is leuk, maar begin vooral met een eenvoudige pan op het fornuis en wordt het brouwproces zo meester. Opschalen kan altijd nog!
- Koop de mout groot in. Als je regelmatig brouwt dan kun je beter groter inkopen. 25 kilo mout is relatief goedkoper dan elke keer 5 kilo mout aanschaffen.
- Kies voor de supermarkt, waar mogelijk. Echt mout zul je er niet vinden, maar ik heb wel eens bier gebrouwen met havermout uit de supermarkt. Dit is een prima bier geworden. Ook koop ik altijd de kristal,- en basterdsuiker bij de lokale buurtsuper. En als ik de prijs vergelijk met dat van de webshops online, dan scheelt dat best wel in de kosten.
- Hergebruik je gist of kweek op: Kies voor droge gisten als je de kosten wilt drukken. Verder kun je de gistslurry na het vergisten bewaren voor hergebruik bij de volgende batch. Ook kun je aan de slag met het opkweken van bijvoorbeeld een gist uit een commercieel flesje.
- Brouw met anderen, niets is leuker dan een gezellig brouwdag hebben met vrienden of familie. Door samen te brouwen kun je de kosten delen. En verder maken vele handen licht werk en daarmee verloopt een brouwdag wat soepeler dan wanneer je het alleen zou doen.
Zelf brouwen is goedkoper
De kosten van een zelfgebrouwen biertje liggen dus lager dan wanneer je een biertje bij de supermarkt of slijterij zou kopen. Natuurlijk zal er een kwaliteitsverschil zijn, maar dat terzijde. Het ambacht zelf uitvoeren is gewoon leuker.
Overigens kan bier duurder worden door schaarste van ingrediënten, waardoor bijvoorbeeld de prijs van graan of hop stijgt. Toch blijf je onder de streep goedkoper uit als je het zelf blijft maken.
